Profesjonalny gracz obstawiający zakłady bukmacherskie nie może się obyć bez zaawansowanych statystyk sportowych. Nie trzeba chyba wyjaśniać, dlaczego ich analiza jest jednym z kluczowych elementów skutecznej gry: bez analizy danych statystycznych obstawianie zakładów sportowych to w zasadzie loteria, w której gracz jest na z góry straconej pozycji. Skąd brać aktualne i rozbudowane statystyki sportowe oraz jak je wykorzystywać podczas typowania, dowiesz się z tego artykułu.
Statystyki sportowe – co zawierają?
Statystyki sportowe to dane, które informują o jakości różnych elementów gry danej drużyny czy zawodnika. Na ich podstawie można wyciągnąć wiele wniosków dotyczących meczów i turniejów, które mają się odbyć, np. kto z uczestników ma większe szanse na zwycięstwo. Oczywiście statystyki sportowe dotyczą też wielu innych aspektów gry, dlatego można na ich bazie przewidywać, w jaki sposób najprawdopodobniej będzie przebiegać spotkanie, a to z kolei może posłużyć do typowania rozmaitych rynków pobocznych.
To, czego konkretnie dotyczą statystyki sportowe, zależy rzecz jasna od danej dyscypliny. Znaczenie ma też to, czy chodzi o statystyki wykorzystywane do typowania zakładów przedmeczowych, czy o aktualizowane w czasie danego spotkania statystyki na żywo. Spójrzmy na to zagadnienie w odniesieniu do kilku sportów, które cieszą się dużą popularnością wśród polskich kibiców i graczy.
Statystyki sportowe – piłka nożna
W przypadku najczęściej obstawianej w Polsce dyscypliny, statystyki sportowe są zazwyczaj bardzo obszerne. Można w nich znaleźć informacje odnośnie ogólnego bilansu spotkań, liczby strzelonych czy straconych goli (także w rozbiciu na gole na wyjeździe i u siebie), najlepszych strzelców, ostatniej formy, miejsca w tabeli itp. Dodatkowo dostawca podaje też z reguły składy drużyn, tabele ligi czy terminarz drużyny.
Bardzo przydatne są również statystyki sportowe ujęte w formie porównania H2H (head to head). W takim przypadku pokazany jest bilans spotkań 2 drużyn (np. w kilku ostatnich sezonach), suma goli strzelonych, suma goli straconych, najwyższe zwycięstwo, średnia liczba goli na mecz itp. Czasem ważne informacje mogą być wyróżnione jako wskazówki co do typowania, np. że w ciągu ostatnich 3 spotkań 1 z zespołów za każdym razem triumfował (zaawansowana opcja tego typu dostępna jest u bukmachera STS – innowacyjny BetBooster generuje podpowiedzi dla graczy przy wykorzystaniu sztucznej inteligencji).
Oczywiście jeśli stawiamy zakłady bukmacherskie live, dzięki statystykom aktualizowanym na żywo możemy na bieżąco sprawdzać informacje podsumowujące dotychczasowe akcje meczu. Na podstawie statystyk meczowych możemy szybko zweryfikować, ile było strzałów na bramkę, strzałów niecelnych, strzałów zablokowanych, sytuacji bramkowych, rzutów wolnych, rzutów rożnych, z autu, podań, celnych podań, ataków, niebezpiecznych ataków, żółtych kartek, czerwonych kartek, fauli, spalonych itp. Część informacji podawanych jest też w wartościach procentowych, np. procentowe posiadanie piłki przez daną drużynę w meczu.
Statystyki sportowe – tenis ziemny
W przypadku tenisa najważniejsze statystyki dotyczą bezpośrednich pojedynków tych zawodników, których mecz mamy zamiar obstawiać. Oczywiście ważne jest, by rozegrane one były stosunkowo niedawno, należy też zwrócić uwagę na nawierzchnię, na której rozgrywany będzie dany mecz (np. tenisista może odnosić więcej triumfów na nawierzchni ziemnej niż na trawie). Statystyki sportowe obejmują także informacje o aktualnym miejscu w rankingu i inne ogólne dane.
Jeśli chodzi o statystyki generowane na żywo, podawanych jest wiele szczegółowych informacji, takich jak m.in. średnia prędkość serwisu (po 1. oraz po 2. podaniu), liczba błędów serwisowych, podwójnych błędów, asów serwisowych, procent 1. serwisu, procent wygranych punktów w 1. oraz w 2. serwisie, procent wygranych breakpointów, dystans pokonywany przez tenisistę w meczu itp.
Statystyki sportowe – koszykówka
Chociaż koszykówka jest sportem zespołowym, jednak niezwykle ważne są tu indywidualne statystyki zawodników. Olbrzymie znaczenie mają w baskecie średnie statystyki dla poszczególnych koszykarzy na mecz: zdobywanych punktów, asyst, skuteczności rzutów z gry, zbiórek, bloków, przechwytów itp. Oczywiście tu także trzeba analizować wyniki całej drużyny na przestrzeni kilku ostatnich sezonów, dane dotyczące jej aktualnej formy oraz porównania H2H zespołów. Dopiero łącznie można wyciągać wnioski, które doprowadzą nas do najbardziej prawdopodobnych typów.
Statystyki sportowe – skąd brać sprawdzone informacje?
Są 3 podstawowe rodzaje miejsc, w których można sprawdzać statystyki sportowe na potrzeby obstawiania zakładów. Pierwszym jest platforma bukmachera, drugim – specjalistyczne serwisy, które zajmują się właśnie udostępnianiem tego rodzaju danych, a trzecim – strony internetowe lig i organizacji sportowych.
Jeśli chodzi o serwisy czy aplikacje bukmacherskie, wiele zależy od bukmachera. Niektórzy bukmacherzy przedstawiają tylko najbardziej podstawowe statystyki sportowe (zwłaszcza jeśli chodzi o mniej popularne dyscypliny sportowe), ale są też tacy, którzy oferują naprawdę zaawansowane ilościowo i graficznie pakiety danych. To rozwiązanie jest na pewno wygodne dla graczy, ponieważ można pozostając na 1 stronie, jednocześnie sprawdzać statystyki sportowe i obstawiać zakłady bukmacherskie. Najczęściej bukmacherzy umożliwiają przejście do statystyk bezpośrednio z oferty na wybrane spotkanie – wystarczy kliknąć w ikonkę dedykowaną tym danym, żeby wyświetliły się poszukiwane przez gracza informacje. Ponadto bukmacher może udostępniać osobną podstronę, na której zebrane są wszystkie statystyki sportowe (w podziale na dyscypliny sportowe, ligi itd.).
Z kolei serwisy, które specjalizują się w prezentowaniu danych statystycznych ze świata sportu mogą być multidyscyplinarne, jak i mogą być poświęcone tylko 1 dyscyplinie sportowej (np. piłce nożnej). Jeśli chcemy znaleźć bardzo szczegółowe i kompleksowe informacje, powinniśmy ich szukać właśnie w tego typu miejscach. Najlepsze serwisy ze statystykami sportowymi gromadzą zaawansowane dane dotyczące klubów i lig sportowych, ale też indywidualnych zawodników. Przykładowo przed obstawieniem wybranego meczu piłki nożnej można sprawdzić poszczególnych zawodników obu drużyn: ile żółtych i czerwonych kartek otrzymał każdy z nich, ile asyst zaliczył, ile bramek strzelił itd. Ponadto dane liczbowe są często wzbogacane o najświeższe wiadomości na temat np. problemów zdrowotnych zawodników czy czasowych wykluczeniach z gry z powodów regulaminowych.
Należy jeszcze wspomnieć, że profesjonalne statystyki sportowe udostępniane są też w oficjalnych serwisach ligowych czy serwisach organizacji sportowych. Dla przykładu szczegółowe dane dotyczące drużyn grających w danej lidze/turnieju znajdziemy na stronie NBA, NHL czy w aplikacji FIFA.
Zaznaczmy od razu, że nie warto ograniczać się do tylko jednego źródła informacji. Bywa, że do danych wkradnie się jakiś błąd, który może skłonić nas do obstawienia typu, którego w innych okolicznościach byśmy nie obstawiali. Lepiej porównać dane z kilku miejsc i w razie jakichś niespójności przyjrzeć się tym statystykom dokładniej.
W jaki sposób wykorzystywać statystyki sportowe?
Statystyki liczbowe można wykorzystywać przy typowaniu różnych sportów, my jednak skupimy się na piłce nożnej. Przyjrzyjmy się na początek zakładom na zwycięzcę meczu. Oczywiście ważne są tu dane na temat liczby zwycięstw, porażek i remisów w ostatnim czasie, liczby zdobytych i straconych bramek, miejscu w tabeli ligowej czy ogólnie formy zespołu. Gracz powinien dużą wagę przyłożyć do danych określających skuteczność strzałów, bo to ona w ogromnej mierze przekłada się na wynik bramkowy meczu. Ważne są też statystyki sportowe dotyczące procentowego posiadania piłki, rzutów wolnych, rożnych, karnych i z autu czy jakości podań.
Jednak co najmniej równie istotne są wszelkie dane typu H2H, ponieważ bezpośredni bilans spotkań pokazuje, który z zespołów triumfuje nad drugim częściej i jak często ich spotkania kończą się remisem. Rzecz jasna trzeba skupić się na ostatnich meczach, ponieważ drużyna może zupełnie zmienić skład i styl gry w ciągu kilku sezonów.
Jeszcze bardzie zaawansowana analiza meczowa może polegać na porównywaniu wybranych zawodników z 2 drużyn. Ma to szczególnie duży sens, jeśli w parę zestawionych zostanie napastnik 1. zespołu i kryjący go obrońca 2. zespołu. Dzięki takim zestawieniom można dostrzec prawdopodobne scenariusze przebiegu spotkania i znacznie skuteczniej prognozować, co wydarzy się na boisku.
Oczywiście bukmacherzy umożliwiają znacznie więcej rynków zdarzeń do typowania. Wymienione statystyki sportowe można wykorzystać nie tylko do wytypowania zakładu 1X2, ale też np. DnB (remis nie ma zakładu), zakładów z podpórką (1X, 12 lub X2), zakładów z handicapem na zwycięzcę itd. Np. jeśli statystyki wskazują wyraźnego faworyta meczu, można pokusić się o obstawienie zakładu z handicapem, bo jest on bardziej zyskowny. Natomiast statystyki sportowe na temat konkretnych elementów gry, np. liczby żółtych kartek w prosty sposób pozwalają określać typy na rynki z tym związane (np. zakłady under/over na liczbę żółtych kartek danej drużyny w meczu).
Warto dodać, że coraz częściej bukmacherzy umożliwiają też obstawianie zakładów na statystyki poszczególnych zawodników sportów zespołowych (np. piłki nożnej, koszykówki, hokeja na lodzie). Można przykładowo typować: ile asyst w danym meczu zaliczy Kylian Mbappé, ile goli strzeli Neymar, czy zdobędzie ich więcej niż Leo Messi (zakład H2H) albo który z tych 3 zawodników zajmie 1., który 2., a który 3. miejsce pod kątem strzelonych bramek. Co ciekawe, zakłady bukmacherskie na statystyki nie muszą dotyczyć jednego meczu, a więc porównywane mogą być osiągnięcia wybranych zawodników rozgrywających różne spotkania (nie dochodzi tu do bezpośredniej konfrontacji). Oczywiście tego rodzaju zakłady bukmacherskie po prostu trzeba typować w oparciu o statystyki sportowe zwłaszcza z danego sezonu. Trzeba też zwrócić uwagę na to, która drużyna będzie przeciwnikiem danego zawodnika. Zdarza się bowiem, że sportowiec jest szczególnie efektywny podczas gry przeciwko konkretnym drużynom. Np. Harry Kane zdobył aż 20 goli w 20 meczach przeciwko Leicester czy 16 goli w 17 meczach przeciwko Everton, podczas gdy w 22 spotkaniach przeciwko Chelsea FC strzelił już tylko 8 goli (stan na lipiec 2023 r.).
Nie wierz ślepo statystykom sportowym!
Z jednej strony mówi się, że liczby nie kłamią, a z drugiej – że w meczu grają nie liczby, a ludzie. Odnosząc to do korzystania z danych statystycznych w przypadku typowania, można powiedzieć, że statystyki sportowe są dla typerów bardzo przydatne, bo pomagają dostrzec pewne tendencje dotyczące stylu gry, jej jakości oraz efektów. Jednak z drugiej strony nie można się kierować wyłącznie cyferkami. W rywalizacji sportowej udział biorą żywi zawodnicy, a na jakość ich występu ma wpływ także dyspozycja dnia, atmosfera i relacje w drużynie (w tym konflikty na linii zawodnicy – trener czy zawodnik – zawodnik), stopień motywacji, sytuacja w życiu osobistym i wiele innych.
Dlatego nawet, jeśli statystyki sportowe wskazują na miażdżącą przewagę 1 z drużyn, warto dokonać szerszej analizy spotkania. Dane statystyczne należy uzupełniać o aktualne wiadomości dotyczące drużyny i jej zawodników (w tym ostatnich transferów, zmian kadrowych, kontuzji, absencji, stopnia motywacji itp.) oraz samego meczu i turnieju. Profesjonalna analiza sportowa powinna też obejmować inne elementy, jak choćby wahania kursów bukmacherskich dotyczących tego spotkania.
Ogólny wniosek jest więc następujący: statystyki sportowe i ich analiza to jedno z podstawowych narzędzi każdego dobrego gracza. Żeby stawiać zakłady bukmacherskie o dużej skuteczności, trzeba zaprzyjaźnić się z danymi statystycznymi, gdyż na ich podstawie można wyłuskiwać typy o bardzo wysokiej sprawdzalności. Jednak sport to nie matematyka. Tu każdego dnia zdarzają się niespodzianki, dlatego trzeba pamiętać, że coś takiego jak pewne typy nie istnieje. W związku z tym stawki zakładów należy dobierać tak, żeby gra była w miarę bezpieczna, a ewentualne straty warto kontrolować, np. poprzez kontrowanie zakładów (jeśli zajdzie taka potrzeba). Jednocześnie statystyki sportowe powinno się uzupełniać o inne dane, a czasem warto nawet zdać się na tzw. intuicję.