Gracze typujący zakłady bukmacherskie muszą być przygotowani na rozmaite niespodzianki i nie chodzi tylko o zaskakujące zwroty akcji na boisku czy niespodziewane wygrane outsiderów. Od czasu do czasu może się też zdarzyć, że obstawiony mecz zostanie przełożony na inny termin lub zupełnie odwołany. Możliwe jest też, że rozgrywane spotkanie zostanie przerwane. Jak w takich przypadkach postępują bukmacherzy? Jak rozliczane są przyjęte zakłady bukmacherskie na te mecze? Odpowiedź znajduje się w regulaminie zakładów bukmacherskich danej firmy.
Mecz przełożony, odwołany, przerwany – czym to się różni?
Zakłady bukmacherskie to dziedzina, w której precyzja jest niezwykle ważna, dlatego na początek wyjaśnijmy sobie podstawowe pojęcia związane z omawianą tematyką. Dość często zdarza się bowiem, że gracze wymiennie stosują terminy takie jak spotkanie przełożone i odwołane, a są to 2 różne sprawy. Co prawda różnica między tymi zdarzeniami jest oczywista, ale dla pełnej jasności wyjaśnijmy sobie, na czym polegają te sytuacje.
Otóż, jeśli mecz jest przełożony, oznacza to tyle, że nie odbędzie się w pierwotnie zaplanowanym terminie. Przyczyny mogą być różne, jednak najważniejsze jest to, że organizator wydarzenia zrealizuje je w innym terminie. Co za tym idzie, wydarzenie zostanie w późniejszym czasie rozstrzygnięte.
Natomiast w przypadku, gdy mówimy, że mecz jest odwołany, to mamy na myśli, że w ogóle się on nie odbędzie – ani teraz, ani później. Nie poznamy w związku z tym rozstrzygnięcia tego wydarzenia i wszelkie zdarzenia, na które zawarte zostały zakłady bukmacherskie, również pozostaną nierozstrzygnięte.
Poza tym może dojść do jeszcze innej sytuacji, mianowicie spotkanie sportowe może zostać z jakiegoś powodu przerwane. Przykładowo sędzia może przerwać rozgrywany mecz piłkarski w związku z zagrażającymi bezpieczeństwu bójkami kibiców na trybunach. Jest to o tyle specyficzna sytuacja, że część zdarzeń meczowych została tu już najprawdopodobniej rozstrzygnięta. W zależności od przyczyny przełożenia spotkania mecz przerwany może stać się meczem przełożonym, czyli takim, który zostanie dokończony w innym terminie, ale niekoniecznie. Dla przykładu arbiter może ukarać jedną z drużyn walkowerem i w ten sposób doprowadzić do rozstrzygnięcia ogólnego wyniku spotkania (choć wiele zakładów zostanie nierozstrzygniętych).
Jak rozliczany jest przełożony mecz?
Jak widać, mecz przełożony to co innego niż mecz odwołany i z reguły inna jest procedura jego rozliczenia. Ponadto każdy bukmacher ma własne zasady co do tego, w jaki sposób rozlicza zakłady bukmacherskie na spotkania przełożone i, jak już wspomniano, konkretów należy szukać w regulaminie organizacji zakładów danego operatora (legalni bukmacherzy online mają obowiązek zamieścić regulamin na swojej stronie internetowej).
Zacznijmy od meczów przełożonych, w przypadku których sytuacja jest mniej oczywista. Jeśli chodzi o zakłady bukmacherskie proste, czyli zawierające tylko 1 zdarzenie, w zasadzie wszyscy bukmacherzy zmieniają kurs zakładu na 1.00. Oczywiście nie robią tego od razu, jak tylko dowiedzą się, że spotkanie zostało przełożone. W regulaminie zastrzeżone jest bowiem, że jeśli mecz, którego dotyczą zakłady nie rozpocznie się w określonym czasie od zaplanowanego terminu, to dopiero wtedy bukmacher dokonuje takiej operacji. Kiedy mija ustalony czas, bukmacher zmienia kurs, a następnie dokonuje zwrotu stawki na konto gracza, który obstawił przedmeczowe zakłady bukmacherskie na ten mecz. Typer nie traci więc stawki zakładu, ale jednocześnie nie uzyskuje żadnej wygranej.
Natomiast w przypadku, gdy zdarzenie z oferty na przełożone spotkanie znajduje się na zakładzie akumulowanym, bukmacher nie dokonuje zwrotu postawionej stawki. Po upływie określonego czasu, kurs na wybrane zdarzenie zostaje zmieniony na 1.00 (co jest równoznaczne z anulowaniem tego zdarzenia), ale pozostałe zdarzenia zawarte na kuponie zostają rozliczone bez zmian.
Jak długo czekają bukmacherzy, zanim zmienią pierwotny kurs zdarzenia na 1.00? Najczęściej jest to 24 albo 48 godzin, ale warto zwrócić uwagę także na to, od którego momentu liczony jest ten czas. Niektórzy bukmacherzy liczą go od dokładnego terminu, na jaki początkowo był zaplanowany mecz, trzeba więc wziąć pod uwagę zarówno datę, jak i godzinę spotkania. Inni natomiast nie trzymają się aż tak sztywno upływu np. 24 godzin, czekając do końca następnego dnia, czyli do godz. 23.59 czasu środkowoeuropejskiego. Może się też zdarzyć, że bukmacher przyjmuje inny okres czasu dla różnych sportów, dlatego warto dokładnie sprawdzić, co stanowi regulamin zakładów operatora, u którego obstawiliśmy zakłady bukmacherskie na (jak się później okazuje) przełożone spotkanie sportowe.
Jak rozliczany jest odwołany mecz?
W przypadku spotkań odwołanych sytuacja jest bardziej klarowna. Skoro organizator sportowy oficjalnie ogłasza, że dane wydarzenie w ogóle się nie odbędzie, czyli jest odwołane, bukmacher nie musi czekać z reakcją. Natychmiast po takim komunikacie może (choć nie musi) dokonać rozliczenia zakładów, ponieważ w tym momencie pewne już jest, że nie dojdzie do rozstrzygnięcia żadnego ze zdarzeń znajdujących się w ofercie na to spotkanie.
W praktyce czas reakcji zależy od bukmachera, który może i tak poczekać z rozliczeniem do upływu czasu określonego w regulaminie. Jednak postępowanie jest takie same, jak w przypadku meczów przełożonych – zakłady bukmacherskie na mecze odwołane także są anulowane i rozliczane po kursie 1.00.
Jak rozliczany jest przerwany mecz?
Jeśli spotkanie zostanie przerwane, scenariusz dotyczący rozliczenia przyjętych zakładów (zarówno przedmeczowych, jak i na żywo) może być dwojaki. Po pierwsze, część zakładów zostanie rozliczona na tej samej zasadzie, co zakłady bukmacherskie na mecze przełożone lub odwołane. Po prostu bukmacher dokona zwrotu stawki zakładu pojedynczego, a w przypadku zakładów wielozdarzeniowych anuluje dane zdarzenie na kuponie.
Jednak trzeba pamiętać, że w przerwanym spotkaniu mogło już dojść do wielu zdarzeń, które pozwolą rozliczyć wybrane zakłady bukmacherskie. Jeśli np. mecz piłkarski został przerwany w drugiej połowie, wszystkie zakłady dotyczące pierwszej połowy są rozstrzygnięte (np. zakład na wynik tej połowy, liczba goli w połowie, liczba rzutów karnych, kartek, fauli w pierwszej połowie itd.) lub mogą być rozstrzygnięte (np. strzelec pierwszej bramki). W takich przypadkach bukmacherzy jak najbardziej mają podstawę do dokonania rozliczenia zawartych zakładów i robią to rzecz jasna po kursach obowiązujących w momencie ich przyjęcia.
Uwaga na sporty indywidualne
Warto zauważyć, że nieco inne sytuacje mogą mieć miejsce w sportach indywidualnych, w związku z czym należy dokonać ważnego rozróżnienia. Za przykład weźmy wyścigi kolarskie. Nierzadko zdarza się, że zawodnik, który bierze udział w rywalizacji w pewnym momencie rezygnuje np. z powodu doznanej podczas wyścigu kontuzji. W tym przypadku zakłady bukmacherskie np. na wygraną tego zawodnika czy zakłady na pojedynki „kto lepszy” (w danej parze) zostaną u większości bukmacherów rozliczone jako przegrane.
Czym innym natomiast jest sytuacja, kiedy sportowiec zgłoszony do zawodów w ogóle w nich nie wystartuje. Bukmacherzy z reguły traktują taki przypadek tak samo jak odwołany mecz, a więc rozliczają go po kursie 1.00.
Wyjątkiem są zakłady bukmacherskie na rywalizację tenisową, ponieważ krecze i poddawanie meczu zdarzają się tu niezwykle często. W związku z tym bukmacherzy podchodzą do tego typu sytuacji osobno i przyznają zwrot stawki tylko odnośnie zakładów na te zdarzenia, które jeszcze nie są rozstrzygnięte. Jeśli więc typer obstawiał zakład typu „w meczu będzie poniżej/powyżej” 22.5 gemów, a w momencie poddania meczu rozegranych zostało już 24 gemów, to bukmacher dokona rozliczenia tego zakładu. Może natomiast dokonać zwrotu stawki dla zakładu, który dotyczy wyniku spotkania. Jednak tu zasady bywają już bardzo różne i niektórzy bukmacherzy nie przyznają zwrotu w przypadku zakładu na zwycięzcę spotkania po kreczu zawodnika – zakład może być w takiej sytuacji rozliczony jako przegrany. Dlatego takie niuanse trzeba sprawdzać bezpośrednio w regulaminie danego bukmachera.
Przyczyny przełożenia/odwołania meczu
Warto wiedzieć, z jakich przyczyn spotkanie może zostać przełożone czy odwołane. Bardzo często stoją za tym złe warunki pogodowe, takie jak np. intensywny deszcz (który może np. zniszczyć boisko do gry czy tor wyścigowy), duże opady śniegu (również niebezpieczne dla nawierzchni boisk, o ile są one niepodgrzewane) czy silny wiatr (który może uniemożliwić rywalizację na stosunkowo równych, ale też bezpiecznych warunkach np. w konkursie skoków narciarskich).
Inne przyczyny przełożenia czy odwołania meczu mogą dotyczyć spraw dotyczących ogólnej sytuacji społecznej czy politycznej w kraju i/lub na świecie. Najlepszym przykładem był 2020 r., kiedy to nie odbyło się w terminie lub w ogóle mnóstwo zaplanowanych wcześniej spotkań sportowych. Zazwyczaj zupełnie odwoływane są np. mecze towarzyskie, a spotkania o większej wadze są przekładane. Jednak z powodu pandemii koronawirusa odwoływane były całe rozgrywki ligowe i pucharowe, a wielkie imprezy zostały przełożone na znacznie późniejsze terminy (np. Euro 2020 odbyło się dopiero w 2021 r.).
Kolejne wydarzenia, o dużym zasięgu, które mogą pokrzyżować plany rozegrania spotkania, to przykładowo wybuch wojny czy zagrożenie nią, klęski żywiołowe (np. huragany, powodzie) oraz inne katastrofy i smutne wydarzenia (możliwe jest też zarządzenie żałoby narodowej np. z powodu śmierci ważnej osoby, a w tym czasie rozgrywki sportowe i inne tego typu wydarzenia nie odbywają się).
Do tego dochodzą bardziej prozaiczne wypadki i zdarzenia losowe. Dla przykładu, zwłaszcza w dalszych ligach czy sportach niszowych może okazać się, że jedna z drużyn ma problem z dojechaniem na czas na spotkanie (np. z powodu poważnego wypadku na autostradzie i gigantycznych korków). Do rozpoczęcia spotkania może także nie dojść w efekcie przedmeczowych zamieszek, w których udział biorą pseudokibice obu zespołów.
Przełożone/odwołane mecze – jak unikać ich obstawiania?
Przełożony, przerwany czy odwołany mecz to dla gracza zawsze niepotrzebne zamieszanie i co najmniej zamrożenie kapitału (krótkoterminowe, ale zawsze). Dlatego co do zasady lepiej jest unikać obstawiania tego rodzaju spotkań. Skoro wiemy już, jakie są najczęstsze przyczyny tego, że mecz nie odbywa się w terminie, możemy też minimalizować liczbę takich zakładów w naszym dorobku. Oczywiście wszystkiego nie da się przewidzieć, jak choćby wybuchu epidemii, jednak niektóre wydarzenia i okoliczności są dość prawdopodobne, dlatego powinny być przez graczy brane pod uwagę.
Na pewno należy unikać typowania meczów, które rozgrywane są między zespołami, których kibice są w ostatnim czasie na wojennej ścieżce, a konflikt mocno eskaluje. Lepiej jest też darować sobie spotkania, które mają się odbyć na niepewnym terenie, gdzie nie jest bezpiecznie z powodów politycznych i społecznych.
Dobry gracz, o ile typuje wyniki w ramach sportów outdoorowych, nie zapomina też o sprawdzeniu prognoz pogody. Niesprzyjające warunki atmosferyczne mogą przecież znacząco zmienić wyniki rywalizacji, więc mają ogromne znaczenie, nawet jeśli spotkanie pomimo wszystko się odbędzie. Z dużym jednak prawdopodobieństwem może też zostać przeniesione na inny termin, co będzie wiązać się z komplikacjami podczas rozliczania zakładu przez bukmachera.
W związku z tym w naszej opinii często lepszym rozwiązaniem jest odpuszczenie sobie obstawiania zakładów na takie niepewne spotkania oraz skierowanie uwagi, sił i środków finansowych na typowanie wydarzeń, które mają większe szanse na dojście do skutku.